Nét Đặc Trưng Trong Cách Chào Hỏi Của Người Nhật

Đối với người Nhật Bản, văn hóa chào hỏi chính là một nét văn hóa đặc trưng với những quy tắc vô cùng nghiêm ngặt. Hành động cúi đầu của họ mang một ý nghĩa sâu sắc. Hãy cùng khoa Cao đẳng Ngôn ngữ Nhật - SIC tìm hiểu về nét đặc trưng trong cách chào hỏi của người Nhật qua bài viết dưới đây nhé.

4 nguyên tắc trong văn hóa chào hỏi của người Nhật

Chúng ta đều biết, Nhật Bản là đất nước coi trọng lễ nghi và hình thức. Do đó, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, việc chào hỏi tại Nhật luôn có những nguyên tắc mà bạn bắt buộc phải tuân theo. Người Nhật Bản thường kết hợp với những câu nói quen thuộc sau khi kết thúc việc cúi đầu chào như "ohayo gozaimasu” hoặc “ohayo” với ý nghĩa “xin chào", “arigatou” với ý nghĩa “xin cảm ơn”. 

Cúi chào trong văn hóa của người Nhật đơn giản chỉ để thể hiện lòng kính trọng của mình đối với người khác thông thường sẽ là một người lớn tuổi hơn hoặc người có địa vị cao. Chính vì thế, nếu có ý định tới đây lao động xuất khẩu, học tập hay đi du lịch thì bạn nên chú ý một số những nguyên tắc cơ bản để không bị thất lễ, bất lịch sự như sau:

• Kính bề trên: Đây là một quy tắc bất thành văn: “người dưới” phải chào “người trên”. Quy tắc này được quy định bằng tuổi tác, bằng địa vị hoặc giới tính;
• Cách thức chào hỏi: Sự khác biệt giữa nam và nữ đã tạo nên sự đặc sắc trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản. Đối với nam sẽ phải khép cánh tay sát sườn tạo phong thái mạnh mẽ, tự tin. Còn nữ giới thường đặt các ngón tay duỗi thẳng trước người, rồi sau đó mới cúi chào để thể hiện sự duyên dáng;
• Điểm đặc biệt trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản chính là khi tới nhà người khác. Khi được mời vào nhà, bạn phải nói câu “Cảm ơn. Rất hân hạnh được tới thăm”. Trước khi ra về, bạn phải cởi dép trả cho chủ nhà và quay mũi dép vào trong nhà. Ngay sau đó, phải cảm ơn chủ nhà lần nữa và cúi chào lịch sự;
• Tuân thủ trật tự: Cách thức chào hỏi ra sao còn phụ thuộc vào mối quan hệ cùng địa vị xã hội của hai bên.

Chào hỏi tiếng Nhật về cơ bản là cúi chào

Nếu như các nước Phương Tây cúi chào nhau bằng cách bắt tay hoặc ôm hôn thì ở Nhật Bản người ta sẽ chào nhau bằng cách cúi người. Lý do là vì người Nhật Bản rất kiêng kỵ việc chạm vào cơ thể nhau. Văn hóa cúi chào ở Nhật Bản được gọi chung là Ojiri. Văn hóa này mang rất nhiều ý nghĩa khác nhau và cũng phụ thuộc vào tình huống mà bạn cúi chào.

Ý nghĩa đầu tiên của văn hóa này chính là thể hiện sự tôn trọng của bản thân đối với người đối diện. Dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào thì văn hóa này chính là cầu nối giữa 2 người với nhau. Ngoài ra, văn hóa Ojiri còn rèn luyện tính cách giúp con người biết kính trên nhường dưới, sống có chuẩn mực và nhân phẩm tốt.

Tư thế chào hỏi của người Nhật

Khi bạn giao tiếp với người Nhật bạn cần biết rằng phải cúi đầu lại khi một người khác cúi đầu chào bạn. Đây là phép lịch sự trừ khi vị trí của bạn thật sự cao hoặc bạn là bậc trưởng bối với người đó. Tư thế là 1 yếu tố rất quan trọng, khi bạn cúi đầu thì quan trọng nhất là cúi thấp người từ phần eo (thắt lưng) trở lên và bạn phải đứng thẳng với phần đầu gối khép lại. Người Nhật tùy theo đối tượng mà phân thành các kiểu chào hỏi khác nhau như:

>>Xem thêm: Những Loại Chứng Chỉ Tiếng Nhật Thông Dụng Nhất Hiện Nay

Kiểu chào Eshaku (会釈) - Kiểu khẽ cúi chào

Đây là kiểu Ojigi dùng để chào hỏi những người cùng độ tuổi, cùng tầng lớp và địa vị xã hội. Nó thể hiện sự thân mật và nhẹ nhàng. Ở kiểu chào này, thân và mình của bạn chỉ hơi cúi khoảng 15 độ trong vòng từ một đến hai giây, hai tay có thể để bên hông.

Có thể nói, Eshaku là điệu chào đơn giản nhất và được dùng nhiều nhất trong ngày của người Nhật. Họ chỉ chào đúng theo lễ trong lần gặp đầu tiên trong ngày và từ những lần gặp sau họ thưởng chỉ khẽ cúi chào.

Kiểu chào keirei (敬礼) - Kiểu cúi chào bình thường

So với Eshaku thì kiểu chào Keirei thể hiện sự trang trọng ở mức độ cao hơn. Keirei là Ojigi dùng trong chào hỏi với những người lớn tuổi hơn, cấp trên hoặc khách hàng, đối tác làm ăn,….

Khi thực hiện kiểu chào Keirei, người Nhật sẽ cúi thấp từ 30 đến 35 độ trong khoảng 2 đến 3 giây. Với trường hợp bạn đang ngồi trên sàn đất mà muốn thực hiện động tác chào này thì hai tai phải úp xuống mặt đất và cách nhau từ 10 đến 20cm. Khoảng cách từ đầu tới sàn khi cúi nên ở mức 10 đến 15cm.

Kiểu chào saikeirei (最敬礼) - Kiểu thay cho những lời chào trang trọng nhất

Đây là kiểu chào thể hiện sự tôn trọng cao nhất tới đối phương. Người dân xứ sở hoa anh đào thường dùng Saikeirei để thể hiện lòng biết ơn, niềm kính trọng tới các đấng tối cao và thiêng liêng như: Thần, Phật, Chúa Trời, quốc kỳ…., hoặc đối với các bậc sinh thành như ông bà, cha mẹ…

Ngoài ra, kiểu chào này cũng thay cho lời xin lỗi, thể hiện thành ý của người Nhật Bản. Chúng ta có thế dễ dàng nhận thấy mức độ trang trọng của lời chào sẽ tỷ lệ thuận với độ cúi người. Ở kiểu chào Saikeirei, người Nhật sẽ cúi rất thấp, khoảng 45 đến 60 độ và giữ nguyên trong khoảng 3 giây, thậm chí lâu hơn. Thông thường, người Nhật Bản sẽ nói lời chào trước rồi mới cúi đầu hoặc thực hiện song song cả hai hành động: vừa nói lời chào vừa cúi đầu.

Lưu ý trong cách chào hỏi của người Nhật

Giao tiếp bằng mắt:

• Tránh nhìn vào mắt của đối phương. Trong văn hóa Nhật Bản điều này thể hiện sự mất lịch sự, không tôn trọng người đối diện.

Không nói quá nhiều:

• Người Nhật thường lắng nghe nhiều hơn là nói trong các cuộc hội thoại, họ không nói quá nhiều;
• Người Nhật thường nói giảm nói tránh, họ ít khi phản bác thẳng thắn

Cách vẫy tay:

• Tại Nhật khi bạn gọi ai đó bằng cách vẫy tay, bạn nên để bàn tay thẳng. Và các đốt ngón tay chạm vào nhau. Nếu không bạn sẽ bị cho là vô lễ, kém lịch sự với đối phương.

Biếu quà:

• Người Nhật khi mới chuyển đến sinh sống tại nơi ở mới cũng thường chuẩn bị món quà nhỏ như: bánh quy, cafe, bột giặt,… để biếu hàng xóm xung quanh như một cách chào hỏi làm quen.

>>Xem thêm: Cần Bao Lâu Để Có Thể Giao Tiếp Thành Thạo Tiếng Nhật?

Trang phục trong hoạt động giao tiếp

Đối với người Nhật, trang phục cũng là một phần quan trọng trong văn hóa giao tiếp. Tùy vào hoàn cảnh, đối tượng giao tiếp mà người Nhật có những lựa chọn trang phục sao cho phù hợp. Tuy vậy, họ luôn đề cao sự tế nhị, kín đáo trong trang phục. Đặc biệt hơn cả là việc giữ trang phục luôn sạch sẽ và không nhàu nát

Tại nơi làm việc, bạn nên mặc những bộ quần áo mang dáng vẻ hiện đại nhưng vẫn kín đáo.

Tại những bữa tiệc xã giao, nam thường mặc một bộ vest đen đi kèm với cravat có màu sắc tinh tế. Nữ nên mặc váy, quần tây kèm áo sơ mi và mang giày cao gót.

Cách chào của người Nhật ngày nay có gì thay đổi?

Ngày nay, văn hóa Nhật ngày càng phát triển hơn và mở cửa hòa nhập hơn với nền văn hóa của thế giới. Chính vì thế, cách chào hỏi của người Nhật cũng có thay đổi chút ít. Những nghi thức cúi chào đã được giảm chi tiết hơn so với trước đây.

Các hành động Ojigi thường được chú trọng trong lần gặp đầu tiên hoặc khi gặp đối tác, tham gia những sự kiện quan trọng. Riêng với những người thân thiết, người quen, lời chào đôi khi chỉ là một cái gật đầu nhẹ hay một cái vẫy tay.

Đa phần các quốc gia khi giao tiếp thường nhìn thẳng mắt người đối diện để thể hiện sự tự tin. Tuy nhiên với người Nhật, việc này khá hạn chế. Nó được coi là hành vi bất lịch sự, khiếm nhã. Do đó, người Nhật sẽ nhìn vào các vật trung gian quanh người đối diện hoặc đơn giản là khẽ cúi đầu và nhìn nghiêng sang 1 bên.

Càng ngày đời sống xã hội ngày càng phát triển và văn minh hơn. Tuy vậy, không vì thế mà người Nhật quên đi cách cúi chào. Đây được xem là một trong những nét văn hóa đặc sắc của người dân Nhật Bản. Vì thế, nếu có ý định tới xứ sở Phù Tang để học tập hay làm việc, bạn nên tìm hiểu thêm về cách chào của người Nhật để có thể ứng xử phù hợp nhất.

Trên đây, Trường Cao đẳng Quốc tế Sài Gòn đã giới thiệu với các bạn toàn bộ về nét đặc trưng trong cách chào hỏi của người Nhật. Chào là một nghi thức không thể thiếu trong giao tiếp hằng ngày, tưởng chừng như rất đơn giản. Nhưng ở Nhật Bản, bạn phải thật lưu ý và ghi nhớ để sử dụng các cách chào cho phù hợp. Hiện nay trong giao tiếp quốc tế, người Nhật cũng đã điều chỉnh cho phù hợp và giản lược cách chào của họ bằng cách bắt tay.